Phóng sinh là một việc làm thể hiện lòng từ bi bình đẳng, mục đích là để đánh thức tâm Bồ đề của chúng sinh. Khi gặp một con vật bị nạn chúng ta ra tay cứu thoát hoặc nhìn thấy một hay nhiều sinh vật sắp bị giết chúng ta bỏ tiền ra mua để cứu sống chúng. Điều đó hoàn toàn là chuyện làm phước cho chính sinh vật khốn khổ ấy và đây không phải vì lợi ích của bản thân. Ý nghĩa của việc phóng sinh là để trưởng dưỡng tâm từ bi đối với vạn loại. Nếu vừa giữ giới không sát sinh, ngăn ngừa việc ác, lại vừa phóng sinh, làm thêm việc thiện thì chắc chắn phước đức và công đức gấp bội.
Phóng sinh tội hay phước?
Chúng ta đang sống trong một vũ trụ vô cùng huyền diệu với quy luật nhân quả nghiệp báo thật khách quan và công bằng. Chính thân, khẩu và những ý thiện thì luôn luôn gặt hái những điều tốt đẹp. Còn gì hạnh phúc hơn khi nhìn những cánh chim được thả tung bay trên bầu trời xanh, những chú cá tung tăng bơi đi hòa mình vào làn nước trong. Hạnh phúc vì chính ta cảm nhận được hạnh phúc của những sinh vật bé nhỏ đó khi được thoát khỏi chốn giam cầm để trở về với tự do. Nhưng cũng thật buồn vì thực tế vẫn có những cánh chim khi được thả ra chỉ có thể bay loạng choạng vài giây rồi rơi trở lại xuống đất. Có những chú cá khi thả xuống đã chìm ngay vào đáy nước, chẳng còn đủ sức một lần vẫy đuôi vĩnh biệt. Điều đáng tiếc rằng đây chỉ như là chuyện thường ngày. Vì đã phóng sinh thì phải mua, phải thu gom rồi khi có đủ số lượng mong muốn thì phải đem đến chùa nhờ thầy làm lễ, đọc kinh, chú nguyện xong rồi mới thả. Chính vì cái khoảng thời gian dài để chờ thủ tục đó mà cá, chim đã không còn sức nữa. Chưa kể đến cảnh chỗ này thả cá nhưng chỗ kia người dân gần đó tay lưới tay chài đợi chờ để bắt lại. Rồi lại còn tình cảnh những chú chim bán trước cổng chùa đã bị cắt bớt đầu cánh và cho nếm rượu để khi thả thì ngất ngư không bay xa được và người bán dễ dàng theo bắt lại để được bán thêm lần nữa, lần nữa. Vì vậy chúng ta cứ âm thầm phóng sinh khi có điều kiện, giúp trả lại cuộc sống cho các sinh linh, thì nói theo dân gian là có trời biết, đất biết và phước báo sẽ tự nhiên đến theo quy luật công bằng của vũ trụ.
Làm sao để phóng sinh đúng cách?
Nói không khuyến khích phóng sinh là không phải vì phóng sinh là từ bi tốt đẹp. Thế nhưng, nhiều người không thấu rõ đạo lý chim bay trên trời, cá bơi dưới nước vốn dĩ chẳng cần ai phải phóng sinh. Việc bắt chúng về để phục vụ cho nhu cầu phóng sinh rất trái với tự nhiên. Và nhiều người nhất thời chưa nhận thức được, đến lúc cần làm lễ lại cứ nghĩ bỏ tiền ra mua là xong. Như vậy là chính chúng ta đang tiếp tay cho cảnh buôn bán con vật phóng sinh tràn lan như hiện nay và ta sẽ mang tội ác chứ không phải là phúc đức. Việc phóng sinh sai cách đang khiến nét đẹp tín ngưỡng này mai một. Có nhiều người phóng sinh chỉ để phô trương. Nghĩa là họ tìm mua sẵn con vật ở những chỗ bán vật phóng sinh rồi mang tới cửa chùa làm lễ và sau đó tùy tiện thả ra mà không hề quan tâm xem liệu con vật có sống được hay không. Phật tại tâm, không cần phóng sinh tại chùa, thấy vật gặp nạn ở đâu cứu ngay tại đó cũng là đáng quý. Nếu như việc phóng sinh mà chúng ta tính toán đầu tư để được phước báo, trường sinh hay lợi ích thực dụng khác thì chăc chắn đều vô nghĩa. Chúng ta phải biêt rằng phóng sinh vốn dĩ là một nét đẹp tín ngưỡng tôn giáo cho nên đừng để sự thiếu hiểu biết khiến hành động này trở nên phản cảm. Vả lại báo hiếu và phóng sinh thì có thể làm được bất cứ đâu và bất kỳ mùa nào không kể là tháng 7, tháng giêng hay Phật đản. Việc ăn chay và không sát sinh được xem là cách phóng sinh gián tiếp. Phật tử có lòng nên ăn chay, làm từ thiện phát cơm chay tại các bệnh viện, khu người dân nghèo khổ. Vậy là vừa giúp họ một bữa cơm, vừa khuyến khích họ ăn chay phát tâm từ bi. Phật tử làm được như vậy thì không cần làm lễ phóng sinh phô trương và không cần thực dụng đi tìm bắt vật phóng sinh nhưng tâm vẫn thanh tịnh và phúc đức cũng đầy hơn.
Tìm hiểu về văn khấn lễ phóng sinh
Đọc văn khấn phóng sinh với lý do gì?
Trước khi tìm hiểu văn khấn cúng phóng sinh chúng ta hãy cùng làm rõ nguyên nhân vì sao phải cúng phóng sinh. Việc phóng sinh từ lâu đã được đánh giá là một trong những nét văn hóa của những người dân đất Việt. Mục đích của việc cúng phóng sinh nhằm để xóa bỏ đi những nghiệp ác của bản thân và gia đình trong quá khứ và bổ sung thêm phước lành. Đồng thời cũng giúp cho các loài vật được sám hối và hướng về đạo Phật.
Lễ vật cần phải chuẩn bị trước khi đọc văn khấn phóng sinh
Cúng phóng sinh có thể lựa chọn bất kỳ loài vật nào tuy nhiên một trong những loài được phóng sinh nhiều nhất chính là cá, cua, tôm…Đặc biệt mỗi người dân nên hạn chế phóng sinh các loài rùa tai đỏ hay các loài cá gây hại khác xuống các khu vực ao hồ. Bởi chúng có thể tàn phá môi trường sống của các sinh vật tại những nơi đó. Lễ vật chuẩn bị trước khi đọc văn khấn phóng sinh cần phải được làm bằng cái tâm. Tức sâu trong tâm người cúng phải muốn những loài này được tự do cũng như trở về với tự nhiên. Việc cúng khấn phóng sinh còn phụ thuộc vào hoàn cảnh cũng như điều kiện kinh tế mỗi gia đình và hoàn toàn không bắt buộc.
Một số lưu ý khi đọc văn khấn phóng sinh
Ý nghĩa nhân văn đằng sau việc đọc văn cúng phóng sinh chính là thể hiện sự nhân hậu cũng như các loài đều bình đẳng như nhau. Tuy nhiên lợi dụng sự tín tâm cũng như lòng từ bi của nhiều phật tử mà có một số đối tượng đã mở dịch vụ buôn bán chim, thú, cua, cá… để bán cho những người muốn phóng sinh. Vi dụ như hành động bơm thuốc mê và chim để sau khi phóng sinh chim không còn đủ sức để bay và nhanh chóng bị bắt lại bán cho những người khác. Đây là tình trạng thường xuyên xảy ra tại các khu vực lễ hội trước cổng đình cổng chùa…Thiết nghĩ các cơ quan chức năng nên có những biện pháp răn đe cũng như xóa bỏ tệ nạn trên. Theo như giáo lý đạo phật thì việc đọc văn khấn phóng sinh còn thể hiện khát khao của người đọc muốn được giải thoát cho những loài vật bị giam nhốt. Việc làm sẽ vô cùng ý nghĩa và công đức vô lượng nếu được thực hiện đúng cách. Ngược lại nếu phóng sinh chỉ mang ý nghĩa lợi lộc của bản thân thì không những phước báo không được gia tăng và còn mắc thêm tội mua danh phóng sinh.
Bài văn khấn phóng sinh
Nam Mô Phật Bổn sư Thích ca Mâu ni
Kính lạy chư vị Đại Giác ba đời hùng sư tác đại chứng minh.
Hôm nay có thiện nhân thế danh là …………… phát tâm mua chuộc mạng các chúng sinh để phóng thích. Cúi mong tam bảo thường ở khắp 10 phương từ bi quang giáng đạo tràng này chứng minh gia hộ và cứu giúp cho các chúng sinh này luôn tin sâu tam bảo và thoát được kiếp trầm luân, mạng căn dứt thác sinh vào đường lành gặp chánh pháp tu hành sớm được giác ngộ giải thoát. Ngưỡng nguyện trên tam bảo thường ở khắp 10 phương từ bi quang giáng chứng minh gia hộ . Tất cả chúng con thành tâm phóng thích các chúng sinh đây và nguyện các chúng sinh này sau khi nghe pháp thọ trì tam quy được thoát khỏi nạn dao thớt, lửa, lưới…., sớm phát tâm tỉnh giác lìa chỗ ngu si và khởi niệm từ bi. Tin sâu Tam bảo để co thể thoát kiếp trầm luân và sinh về cõi an vui gặp chánh pháp tu hành sớm giác ngộ giải thoát. Nguyện cho thí chủ được tai ách tiêu trừ, oan khiên dứt sạch và bệnh căn thuyên giảm. Nam mô Phật Bổn sư Thích ca Mâu ni
Phóng sinh là việc thiện lành để tích tụ công đức hoàn thiện tư lương trên con đường giác ngộ giải thoát. Phóng sinh có nhiều cách nhưng ta không nên câu nệ quá nhiều vào hình thức, ngày giờ, số lượng nhiều hay ít… điều cốt yếu là ở tại tâm. Người làm việc phóng sinh với động lực được thúc đẩy bởi Tâm Bồ Đề thể hiện qua lòng từ bi không điều kiện và tuệ giác không phân biệt khi ấy công đức phóng sinh hay bất cứ việc thiện nào cũng điều mang lại kết quả viên mãn. Cần nhất là áp dụng lời Phật dạy từ bi luôn đồng hành cùng trí tuệ không nên mù quáng hay vì ích kỷ cá nhân tham cầu phúc báu thế tục mà uổng phí công việc thiện lành. Lại nữa bản thân người phóng sinh nên trau dồi thiện nghiệp và phải nhớ phóng sinh cho chúng sinh cũng chính là giải phóng những cấu bẩn, khổ đau của chính mình. Hãy nổ lực tiến tu và áp dụng giá trị đích thực của việc phóng sinh vào trong cuộc sống hằng ngày, khéo léo sử dụng phương tiện để khuyến hóa và chuyển tải thông điệp của tình thương và sự hiểu biết chân chính đến với mọi người. Chú ý Khi thực hiện nghi thức phóng sinh các bạn cần tâm thành, làm nhanh gọn tránh để chim, cá…phải chờ quá lâu gây mệt mỏi tổn hại đến sinh khí dẫn đến mất đi một phần sức khỏe và các bạn hãy chuẩn bị chu đáo trước khi hành lễ nhé.